به گزارش خبرنگار مهر، اسکندر مختاری طالقانی دکترای پژوهش هنر و مرمتگر در این یادداشت نوشت: در کنار عوامل اجتماعی ناشی از تغییر فرهنگ زیست و فرسایش ناشی از عامل محدوده، مصالح ساختمانی، اقتضا شهری و عامل سودآوری ناشی از تخریب خانههای تاریخی نیز در عدم موفقیت در نگهداشت شهرهای تاریخی در سرزمین ما مؤثر بوده است.
اما تجربه سالیان اخیر در کاشان، یزد و تهران نشان داده است که این سه عامل، توان گذشته خود را در میل مالکین به تخریب بناهای تاریخی -حداقل نسبت به گذشته- از دست داده اند. از جهت عوامل اجتماعی، زیست تعریف جدیدی یافته است و کسانی هستند که در جستجوی آرامش و برای پرهیز از آشفتگی زیست شهری به اماکن تاریخی در شهر و روستا پناه میبرند.
عمر محدود مصالح ساختمانی که عامل انهدام تدریجی اثر تاریخی در گذر زمان است، با مدد مرمتگران چیرهدست قابل تداوم و استمرار حیات است. از بعد اقتصادی نیز امروز در بسیاری از شهرهای تاریخی نگهداشت، سودآورتر از تخریب و نوسازی شده است. در یزد و کاشان و برخی از محلات شهر تهران میتوان شاهد این رویکرد بود.
به نظر میرسد تسهیلات جدیدی که برای مالکین بناهای تاریخی در نظر گرفته شده برای یک دوره انتقالی، از وضع موجود به وضع مطلوب، سودمند باشد.
در شرایط اقتصادی موجود، این وام کافی به مقصود نیست اما برای دوره گذار میتواند نجات بخش باشد، در ضمن چنین وامی نمیتواند همه مشکلات نگهداشت خانههای تاریخی را پاسخگو باشد؛ از این رو، وام مذکور باید به همراه خدمات پشتیبان نهادهای مسئول دولتی و شهرداریها توأمان انجام گیرد.
ارتقا کیفی محلات تاریخی، مشارکت با ذینفعان و ساکنین، جلوگیری از تجمیع برای استقرار کاربریهای بزرگ مقیاس به همراه جلوگیری از تخریبهای موضعی یا یکپارچه توسط نهادهای مقتدر اقتصادی که هر از چند گاهی با توسل به بهانههای مختلف نظیر آنچه در شیراز و اصفهان و قم شاهدیم؛ میتواند در تحقق حفاظت از شهرهای تاریخی و مؤثر بودن تسهیلات اعلام شده اخیر مؤثر باشد.