به گزاررش خبرگزاری مهر، پرونده گروه رستمیصفا با گزارش معاونت حقوقی سپاه و شکایت بانکهای پارسیان، ملی، توسعه صادرات، سپه و تجارت از سال ۱۳۹۹ در جریان رسیدگی قرار گرفت و رأی متهمان این پرونده در مرداد ۱۴۰۲ از سوی شعبه ۲ دادگاه انقلاب اسلامی تهران مستقر در مجتمع تخصصی ویژه رسیدگی به جرایم اقتصادی صادر شد.
یکی از طلبکاران مهم این پرونده بانک پارسیان بود، اما از آنجا که در شکواییه سال ۱۳۹۳ این بانک، مانده مطالبات گروه رستمیصفا به ریال اعلام شده بود، مقرر شد هیأت کارشناسی رسمی دادگستری در حوزه پولی و مالی، طی تحقیقاتی میزان و نوع تسهیلات پرداخت شده به متهم به تفکیک اصل، سود، جرایم تأخیر و مانده بدهی گروه رستمیصفا به این بانک از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۳ را مشخص کند.
نظر هیأت کارشناسی رسمی دادگستری درباره مانده مطالبات گروه رستمیصفا به بانک پارسیان
طبق نتایج تحقیقات هیأت کارشناسی رسمی دادگستری در رابطه با مانده بدهی محمد رستمیصفا و شرکتهای وابسته، به بانک پارسیان در سال ۹۸، مشخص شد:
محمد رستمیصفا و شرکتهای وابسته از بانک پارسیان هم تسهیلات ریالی دریافت کردند و هم اعتبارات ارزی، اما بانک پارسیان، اعتبارات اسنادی ارزی، اعم از اعتباراتی که از آنها رفع تعهد شده و رفع تعهد نشده را با معادلسازی با نرخ ارزی به مانده مطالبات ریالی تبدیل کرده و کل مطالبات خود از گروه رستمیصفا را در قالب مطالبههای ریالی ثبت کرده است.
از آنجا که این اقدام بانک پارسیان، خلاف مقررات مصوب شورای پول و اعتبار، بانک مرکزی و خلاف قانون پولی و بانکی کشور مصوب ۱۳۵۱ بوده است؛ بازپرسی اخذ نظریه تکمیلی هیأت کارشناسی را ضروری دانست.
طبق نظر هیأت کارشناسی دادگستری وضعیت متعهدین محمد رستمیصفا و مرتضی رمضانی قمی به این شرح بوده است:
محمد رستمیصفا به عنوان رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل از ۱۰۱ فقره اعتبار اسنادی، تعداد ۷۱ فقره به عنوان رئیس هیأت مدیره یا مدیرعامل متعهد شده که تفکیک آن به شرح زیر است:
-نوع ارز: درهم- ۲ فقره اعتبارات اسنادی
-نوع ارز: دلار -۳۱ فقره اعتبارات اسنادی
-نوع ارز: ین – ۵ فقره اعتبارات اسنادی
-نوع ارز: یورو – ۳۳ فقره اعتبارات اسنادی
مرتضی رمضانی قمی از ۱۰۱ فقره اعتبار اسنادی، تعداد ۲۰ فقره، به عنوان شخص حقیقی متعهد شده که به تفکیک ارز به شرح زیر است:
– نوع ارز: دلار – ۹ فقره اعتبارات اسنادی
-نوع ارز: ین – ۸ فقره اعتبارات اسنادی
-نوع ارز: یورو – ۳ فقره اعتبارات اسنادی
مهدی رستمیصفا به عنوان شخص حقیقی و حقوقی از ۱۰۱ فقره اعتبار اسنادی، به عنوان عضو هیأت مدیره به همراه دو متهم دیگر ۲ فقره اعتبارات اسنادی ارزی متعهد شدند.
متهم دیگر به عنوان شخص حقوقی دو فقره اعتبار ارزی که یکی از آنها به همراه مهدی رستمیصفا و دیگری به همراه متهم دیگر متعهد شد.
یکی از متهمین دیگر به عنوان شخص حقوقی یک فقره اعتبار اسنادی دلاری به همراه مهدی رستمیصفا در شرکت نورد و لوله صفا را امضا و متعهد شدهاند.
در مورد دیگر یکی از متهمان به عنوان شخص حقوقی یک فقره اعتبار اسنادی ارزی (یورو) در شرکت نورد و لوله صفا طوس به همراه متهم دیگر متعهد شد.
تعداد ۷ فقره اعتبار اسنادی نیز وجود داشت که امضا مدیون در آن مشخص نبوده و در پرونده نیز موجود نبود که یک فقره آن یورویی و ۶ فقره آن دلاری بوده است.
در بررسی هیأت کارشناسی دادگستری علاوه بر متعهدین، وضعیت ضامنین اعتبارات اسنادی نیز شرح داده شد که طبق آن محمد رستمیصفا به عنوان رئیس هیأت مدیره از ۱۰۱ فقره اعتبار اسنادی تعداد ۶۲ فقره به عنوان رئیس هیأت مدیره ضامن شده که به این شرح است:
-نوع ارز: درهم- ۲ فقره اعتبارات اسنادی
– نوع ارز: دلار – ۲۴ فقره اعتبارات اسنادی
-نوع ارز: زین – ۱۳ فقره اعتبارات اسنادی
– نوع ارز: یورو – ۲۳ فقره اعتبارات اسنادی
همچنین ۳۸ فقره اعتبار اسنادی شامل ۲۳ فقره دلاری و ۱۶ فقره یورویی بدون ضامن بوده است.
گروه رستمیصفا بیش از ۷۰ درصد تسهیلات ریالی دریافتی از بانک پارسیان را در محل خود مصرف نکرده است
هیأت کارشناسی در رابطه با مصرف تسهیلات ریالی پرداختی به گروه رستمیصفا در سر فصلها و موضوعات اعلامی اظهار داشت:
از مجموع ۱۶۵ فقره تسهیلات ریالی اعم از تسویه شده و جاری، تعداد ۱۲۳ فقره تسهیلات در جای خود مصرف نشده و پس از واریز به حساب شرکتها، بابت تسویه اعتبارات اسنادی و اقساط تسهیلات ریالی سایر شرکتهای گروه یا شرکت دریافتکننده تسهیلات مصرف شده است.
از مجموعه ۱۰۱ فقره اعتبارات اسنادی که در ۱۸۶ پارت گشایش یافته اند برای ۴۳ پارت برگ سبز گمرکی به هیأت کارشناسی ارائه نشد که در صورت موجود نبودن به معنای عدم ورود کالا با توجه به خروج ارز است در سایر پارتها با توجه به مدارک موجود در پرونده مشخصات کالای وارداتی با برگ سبز گمرکی مطابقت دارد.
نحوه مصرف تسهیلات ریالی و اعتبارات اسنادی ارزی به تفکیک هریک از شرکتها به این شرح گزارش شد:
شرکت نورد لوله صفا
-از مجموع ۲۲ فقره تسهیلات ریالی اعطایی به شرکت مذکور، ۱۲ فقره در جای خود مصرف نشده است.
– از مجموع ۳۵ فقره اعتبارات اسنادی ارزی اعطایی در ۷۸ پارت، تعداد ۳ پارت (ین)، ۱۷ پارت (یورو) و ۱۰ پارت (دلار) جمعاً در ۳۰ پارت برگ سبز گمرکی به هیأت کارشناسی ارائه نشده که در صورت صحت به معنای عدم ورود کالا به کشور است.
شرکت کارخانجات نورد و پروفیل ساوه
-از مجموع ۳۳ فقره تسهیلات ریالی به نام این شرکت، ۲۱ فقره تسهیلات در محل خود مصرف نشده است.
-از مجموع ۲۰ فقره اعتبار اسنادی ارزی شامل ۳۰ پارت اسناد ۵ پارت برگ سبز گمرکی به هیأت کارشناسی ارائه نشده که شامل ۴ پارت یورو و یک پارت دلار است.
شرکت گروه صنعتی آمل
-از مجموع ۲۷ فقره تسهیلات ریالی اعطایی، ۲۵ فقره تسهیلات در جای خود مصرف نشده است.
– از مجموع ۷ فقره اعتبارات اسنادی ارزی اعطایی به این شرکت، شامل ۳ فقره (دلاری) و ۴ فقره (یورو) که شامل ۱۷ پارت بوده برای ۳ پارت یورویی از اعتبارات اسنادی برگ سبز گمرکی به هیأت کارشناسی ارائه نشده است.
شرکت نورد و لوله صفا طوس
-از مجموع ۲۲ فقره تسهیلات ریالی اعطایی به این شرکت، تعداد ۱۷ فقره تسهیلات ریالی در جای خود مصرف نشده است.
-از مجموع ۱۳ فقره اعتبار اسنادی ارزی، شامل ۹ فقره (دلار) و ۵ فقره (یورو) که جمعاً شامل ۲۹پ ارت بوده، برای یک پارت از اعتبار اسنادی (دلار) و در یک اعتبار اسنادی دلاری دیگر، برگ سبز گمرکی به هیأت کارشناسی ارائه نشده و در سایر پارتها باتوجه به مدارک موجود در پرونده بانک مشخصات کالا با برگ سبز گمرکی مطابقت نداشته است.
شرکت صنعتی و تولیدی استاد
-از مجموع ۱۷ فقره تسهیلات ریالی اعطایی، ۱۵ فقره تسهیلات در جای خود مصرف نشده است.
شرکت خیام استیل
– از مجموع ۱۶ فقره تسهیلات ریالی اعطایی، ۱۵ فقره در جای خود مصرف نشده است.
– ۶ فقره اعتبار اسنادی ارزی اعطایی به این شرکت دارای برگ سبز گمرکی بوده و مشخصات کالا با برگ سبز مطابق دارد.
شرکت حمل و نقل کشتیرانی برادران مجد پور و شرکاء
– از مجموع ۷ فقره تسهیلات ریالی، ۴ فقره در جای خود مصرف نشده است
شرکت نورد و گالوانیزه سروش
-از مجموع ۵ فقره تسهیلات ریالی پرداختی به این شرکت، ۳ فقره تسهیلات در جای خود مصرف نشده است.
مرتضی رمضانی قمی
-از ۱۶ فقره تسهیلات ریالی اعطایی به این شرکت، تعداد ۱۱ فقره تسهیلات در محل خود مصرف نشده است.
– از ۲۰ فقره اعتبار اسنادی شامل ۲۸ پارت، برای تعداد ۲ پارت (دلاری) و یک پارت (یورو) برگ کارشناسی ارائه نشده است.
در ادامه این گزارش، آمده است در مجموع تعداد ۱۰۱ فقره اعتبار اسنادی شامل ۱۸۶ پارت توسط گروه رستمی در بانک پارسیان افتتاح شده که در ۶۰ فقره، اعتبارات اسنادی فاقد برگ سبز گمرکی است.
علیرغم پیگیریهای مکرر هیأت کارشناسی به دلیل عدم آمادگی گروه رستمیصفا برای ادامه رسیدگی به بقیه پروندههای فاقد جواز سبز گمرگی هیأت کارشناسی به ناچار نتیجه نهایی بررسی خود را به تفکیک شرکتها در موارد عدم ارائه برگ سبز و بدهی ریالی و ارزی گروه رستمیصفا به بانک پارسیان و جرایم آن را اعلام کرد.
طبق این گزارش، کل مطالبات ریالی بانک از گروه رستمیصفا مطابق محاسبات کارشناسی در تاریخ ۹۸.۱۰.۳۰ بابت تسهیلات ریالی بدون احتساب جرایم مبلغی بالغ بر ۹۸ هزار میلیارد ریال به بانک پارسیان است که در صورت عدم ارائه برگ سبزهای باقیمانده توسط گروه رستمیصفا مبالغی جهت جریمه نیز به آن اضافه میشود.
طبق مستندات ارائه شده گروه رستمیصفا از طریق اخذ سفته از بانک پارسیان به ذینفعی رز بانک سوئیس توانسته بود مبلغ کلان ارزی از این بانک دریافت، نماید.
روابط دوجانبه گروه رستمیصفا با رز بانک سویس و بانک پارسیان مشکلاتی را برای بانک پارسیان ایجاد کرده است. بانک پارسیان برای تسویه بدهی ارزی گروه رستمیصفا بابت اعتبارات اسنادی حاضر میشود تا با امضا سفتههای گروه رستمیصفا و دیسکانت آنها در بازار بینالمللی ارز مورد نیاز را تأمین نماید. رز بانک با توجه به اینکه میدانست سفتهها امانت بوده و بخشی از آن را هم به حساب بانک پارسیان واریز نموده، اما
امانتداری نکرده و اقدام به ضبط سفتهها کرد و سپس به محاکم قضائی شکایت نمود.
در نهایت این اقدام گروه رستمیصفا سبب شد که بانک پارسیان برای دریافت سفتههای تضمین شده خود از رز بانک مبلغ کلانی به یورو به رز بانک پرداخت نماید.
در انتهای این گزارش، مانده مطالبات ریالی و ارزی بانک پارسیان از محمد رستمیصفا و شرکتهای وابسته و اشخاص مرتبط به تفصیل بیان میشود.
مشخص شدن فرار مالیاتی و بدهی کلان رستمیصفا به تأمین اجتماعی در جریان واگذاری اموال به بانک پارسیان
طبق گزارش هیأت کارشناسی دادگستری با اجرای توافقات طرفین، ۱۳ کارخانه و زمین از جمله: کارخانجات نورد و پروفیل ساوه، کارخانههای نورد و لوله صفا، کارخانههای سازه و فلزی صفا، کارخانههای صفا طوس، کارخانه صنعتی استاد، کارخانه سروش، کشت و صنعت محمود آباد، کارخانه البرز تاکستان، کارخانه آمل، از جانب محمد رستمیصفا به شکات پرونده واگذار شده، اما از آنجا که شرکتهای نورد و لوله صفا، نورد و لوله پروفیل ساوه و سازههای فنری صفا بدهی مالیاتی کلان به سازمان مالیاتی کشور و همچنین بدهی کلان به سازمان تأمین اجتماعی داشتند؛ انتقال اسناد این کارخانجات به نام بانکهای شاکی با نمایندگی بانک (پارسیان) با مشکل مواجه شد به نحوی که انتقال غیرممکن شد.