به گزارش خبرنگار مهر، عباس قنبری عدیوی دکترای زبان و ادبیات عامه مدرس دانشگاه فرهنگیان رئیس بنیاد ایران شناسی شعبه چهارمحال و بختیاری پنجشنبه سیام شهریور در برنامه صبح بخیر ایران درباره آداب و رسوم چهارمحال و بختیاری گفت: همانطور که از نام چهارمحال بختیاری پیدا است، این استان در چهار محل به نامهای لار، کیار، میزدج و گندمان بین استانهای خوزستان، اصفهان و فارس بخشی از حوزه زاگرس را تشکیل میدهد. ما از نهاوند و ملایرد تا خوزستان و کهکیلویه بویر احمد و مناطق دیگر لر زبانانی داریم که همواره در طول تاریخ در این مناطق زندگی کردهاند و از خاک ایران دفاع کردهاند.
وی افزود: این منطقه به سبب ویژگیهای اقلیمی خود همواره شاعر پرور و شاعر خیز بوده؛ ما در چهارمحال بختیاری حدود چهار هزار شاعر شناخته شده داریم. ما در منطقه گرمسیری افرادی مانند قیصر امینپور و در بخش سردسیری افرادی مثل افسر بختیاری و حسین قلیخان ایلخانی را داریم. تمامی شاعران ما به فارسی و بختیاری اشعار خود را میسرودند.
قنبری عدیوی درباره شاعران چهارمحال بختیاری گفت: مرحوم حسین قلیخان ایلخانی حاکم مقتدر منطقه در زمان ناصرالدینشاه بود که هم شعر میگفت و هم سیاره تخلص میکرد. زیبایی، خلاقیت و کاربرد فرهنگی در شخصیتهای این منطقه نشاندهنده جاری بودن سرچشمههای شعر در منطقه چهارمحال بختیاری است. داراب افسر بختیاری یکی از پیشگامان شعر گویشی هستند؛ وی سرودههای بینظیر بسیاری دارد که مفاهیم فرهنگی اجتماعی دارند.
وی درباره اشعار پژمان بختیاری گفت: خلاقیت و نحوه شعرگویی پژمان بختیاری و دیگر شاعران منطقه برگرفته از نحوه زندگی عشایری است که کوچ را با فرهنگی بسیار غنی در خود جای میدهد. قوانین فرهنگی پرمعنی مانند احترام به بزرگان، مهماننوازی، همبستگی و نامآوری در بین مردمان آن منطقه وجود دارد که همه باعث ایجاد چنین فرهنگی شدهاند.
قنبری عدیوی درباره تفاوت آداب و رسوم هفتلنگ و چهار لنگ گفت: در گذشته زمانی که حاکمان میخواستند مالیات بگیرند نیاز به ایجاد ملاکهای خاص داشتند و به همین دلیل مناطق هفتلنگ و چهارلنگ را شکل دادند تا آنها را شناسایی کنند؛ جدا از این مسئله ما تمامی این افراد را به عنوان بختیاریها میشناسیم که فراتر از آن همه لر زبان هستند و پس از آن نیز همه ما ایرانی هستیم.
وی درباره معنای نام «ایران» گفت: واژه ایران از دو بخش اَیِرَ و آنَ درست شده است؛ اَیِرَ معنای آزاده میدهد و آنَ پسوند جمع است که در نهایت معنای آزادگان را به واژه ایران میدهند. ایرانیان هیچوقت دستبسته و تسلیم شده نیستند و به همین دلیل ایرانیان همواره سرافراز و دلیر هستند. شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی یا به صورت کاغذی در خانه بختیاریها است یا در حافظه و ذهنشان قرار دارد. شاهنامهخوانی در فرهنگ بختیاریها سنت دیرینهای دارد و برای همگی بسیار معنا دارد. به همین دلیل رفتارهای مردم این منطقه برگرفته از مفاهیم شاهنامه است.