خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ الناز رحمت نژاد: در چهاردهمین روز از آغاز هجوم سراسری عراق به ایران، نیروهای دشمن حدود ۵۰۰ متر در خرمشهر پیشروی کردند، امّا رزمندگان اسلام آنها را عقب راندند. در محور آبادان با وجود اجرای آتش دشمن، آرامش نسبی برقرار بود. اهواز امروز نیز با حملات توپخانه دشمن مواجه بود و تلفات قابل ملاحظه‌ای متحمل شد.
وضعیت کلی شهر عادی ذکر شده است در این روز نسبت به مسامحه در حفاظت نیروگاه اتمی، واقع در منطقه جنوب، هشدار داده شد. در جنگل‌های اطراف کرخه، دشمن نیروهایش را تقویت کرده و برای نزدیک شدن به جاده اهواز تلاش می‌کند. در سه راهی دهلران، عراقی‌ها مجبور شدند ۲۵ کیلومتر عقب نشینی کنند. در این روز هواپیماهای دشمن به تأسیسات اقتصادی و نقاط مسکونی حمله کرده، خساراتی به بار آوردند و چند فروند آنها سرنگون شدند. جنگنده‌های جمهوری اسلامی نیز امروز چند پادگان نظامی و تعدادی تأسیسات صنعتی دشمن را مورد هدف قرار دادند.
پس از گذشت ۱۴ روز، پیشروی نیروهای عراق در داخل سرزمین‌های ایران عملاً متوقف شده است، به همین علت بغداد به منظور ایجاد تعویق در حملات احتمالی نیروهای جمهوری اسلامی، یک جانبه اعلام آتش بس کرد که با مخالفت تهران روبه رو شد. همزمان با آن، دولت عراق از کشورهای اسلامی استمداد می‌طلبد تا تلاش برای پایان دادن به جنگ را تشدید نمایند. در سطح منطقه، اسرائیل با استفاده از فرصت درگیری بین دو کشور قدرتمند منطقه، به مرکز اتمی عراق حمله می‌کند تا به این وسیله هم از دستیابی بغداد به سلاح اتمی که انحصار اتمی تل آویو را در منطقه تهدید می‌کرد جلوگیری کند هم ایران را همسو با اسرائیل نشان داده که حیثیت سیاسی جمهوری اسلامی را نزد مسلمانان جهان خدشه دار نماید.
رژیم‌های منطقه نیز که خطر انقلاب اسلامی را بیش از خطر اسرائیل می‌دانند، کمک‌های مالی و لجستیک خود را به رژیم صدام ادامه می‌دهند تا عراق به عنوان سپر دفاعی آنان در مقابل امواج انقلاب مقاومت نماید. در سطح بین المللی، امریکائی ها در حالی که تلاش می‌کنند مسأله گروگان‌ها را حل کنند، سیاست اصلی خود را بر حفظ امنیت کشورهای منطقه و آبراه خلیج فارس با کشاندن پای ناتو به آب‌های منطقه، قرار داده‌اند. مسکو نیز نگران از افزایش حضور غرب در منطقه، جز اقدامات تبلیغاتی ضد آمریکایی، به خاطر وجود نیروهایش در افغانستان، ابزارهای لازم را برای همسو کردن کشورهای مسلمان با اهداف و سیاست‌های ضد غربی خود در اختیار ندارد.
همزمان با ۱۳ مهر ۱۳۵۹ و چهاردهمین روز از آغاز جنگ تحمیلی با تورق روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب چهارم، هجوم سراسری که توسط مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گردآوری شده، به بررسی تلاش عراق برای فرار از مهلکه پرداختیم که مشروح آن در ادامه این گزارش می‌آید؛
حملات و درگیری‌های زمینی
جبهه جنوبی
امروز گروهان‌های کماندو همراه با دیگر یگان‌های عراقی، با پشتیبانی آتش، طی یک درگیری تشدید توانستند حدود ۵۰۰ متر در محور بندر خرمشهر پیشروی کنند، ولی با مقابله مناسب و حمله سریع نیروهای خودی به عقب رانده شدند و خسارات سنگینی به آنها وارد شد.
آبادان و جزیره مینو از شب گذشته تا امروز زیر آتش سلاح‌های سنگین دشمن قرار داشت. به گزارش سپاه خوزستان: «اهواز مواجه با حملات توپخانه دشمن بود و تلفات قابل توجهی به بار آورد. اجرای انواع آتش، نشان می‌دهد که دشمن در نقاط مختلف اطراف شهر اهواز با توپ، تانک و خمپاره کمین کرده و در مواضع مشخصی اقدام به اجرای آتش می‌کند تا ایجاد رعب کند.»
گزارش برادران حفاظت نیروگاه اتمی حاکی از ضعف حفاظت است. برادران ژاندارمری، ضدهوایی پایگاه را چون به مسامحه کاری آنها اعتراض شده، به ژاندارمری انتقال داده و نیروگاه را بدون ضدهوایی گذاشته‌اند. وضع کلی شهر آرام توصیف شده و مردم وضعیت عادی خود را بازیافته اند. ولی گروهک‌ها به اقدامات ضدانقلابی مشغولند.
مسألۀ دیگر، عدم هماهنگی بین واحدهای عملیاتی سپاه و ارتش و نیروهای اعزامی از تهران است که مشکلات زیادی به بار آورده است.
به گزارش شهربانی: «امروز وضعیت سوسنگرد عادی و تحت کنترل نیروهای نظامی بود. از عصر امروز تعدادی توپ و تانک دشمن در جنگل تقاطع حمیدیه مستقر و به طرف حمیدیه، شبیشیه و پادگان سد کرخه شلیک می‌کنند و احتمال اشغال جاده سوسنگرد اهواز می‌رود. نیروهای دشمن در ۳۰ کیلومتری اهواز شبیشیه و حمیدیه هستند».
از سوی دیگر، به گزارش سپاه خوزستان: «تعداد ۳ لشکر زرهی دشمن، شامل ۲۴۰ تانک و سایر ادوات، در جنگل‌های کرخه مستقر شده‌اند و با نصب ۳ پل از رودخانه عبور کرده، حدود ۱۰ کیلومتر از ۷ طرف پل جلو رفتند، نیروهای زرهی شأن در ۲۵ کیلومتری جاده اهواز مستقر شده‌اند.»
اوضاع شهر بستان آرام است، هر چند هنوز به حال عادی بازنگشته و پاسگاه سوبله توسط نیروهای خودی پر نشده است. بر اساس اطلاعات موثق دریافتی توسط سپاه خوزستان: «تعدادی از افسران عراقی طی جلسه‌ای در سوبله با عده‌ای از اعضای جبهه التحریر خلق عرب گفته‌اند که آتش بس اعلام شده توسط سعدون حمادی، در واقع برای رسیدن نیروهای اردنی و تقویت نیروهای عراقی است تا عراق مجدداً حمله خود را آغاز نماید.»
برابر اعلام شهربانی: «شهرهای دزفول و اندیمشک و اطراف آنها را از نیمه شب گذشته هدف اصابت گلوله‌ها و خمپاره‌های دشمن بودند.» ضمناً در مناطق درگیر کرخه، قوای دشمن حدود ۵ کیلومتر عقب رانده شدند، طوری که نیروهای خودی که تا امروز صبح در این طرف رودخانه کرخه موضع داشتند به آن طرف کرخه رسیدند.
بنا به گزارش دیگر، نیروهای خودی در ۱۰ کیلومتری غرب اندیمشک مستقرند. از سوی دیگر، طبق اعلام سپاه دزفول: «نیروی زمینی ارتش، نیروهای عراقی را در ۳ راهی دهلران به عقب راندند و دشمن با به جا گذاشتن تلفات بسیار و از دست دادن تعدادی تانک، ۲۵ کیلومتر عقب نشینی کرده است.»
تیمسار فلاحی جانشین ستاد مشترک ارتش، امروز در مصاحبه با روزنامه انقلاب اسلامی، در مورد جبهه جنوب اظهار داشت: «در موسیان پاسگاه ژاندارمری را دایر کرده‌ایم. در منطقه فکه تا پل کرخه عملیات نظامی سنگین بین ما و ارتش عراق ادامه دارد. در مناطق غربی شوش تا مرز، درگیری با توپخانه و گاهی هم درگیری نزدیک داریم. در معبر سوبله، بستان، سوسنگرد، حمیدیه و اهواز موفقیت‌های چشمگیر داشته‌ایم و متجاوز را از سوسنگرد و بستان بیرون کرده‌ایم و به مناطق مرزی رسیده‌ایم. در منطقه عمومی تنومۀ عراق و کوشک و طلائیه تا اهواز درگیری داریم و سرنوشت عملیات در این منطقه روشن نیست. در منطقه خرمشهر سومین حمله زمینی سازمان یافته ارتش عراق را دفع کردند. ولی خرمشهر و آبادان به طور مداوم زیرآتش توپخانه دشمن قرار دارد.»
جبهه میانی
تیمسار فلاحی وضعیت منطقه میانی را چنین تشریح کرد: «در منطقه باویسی و ازگله، دشمن در مناطق مرزی تثبیت شده و در قصرشیرین یک ستون زرهی دشمن متلاشی شده است و فعالیتی ندارد و قسمت‌هایی از واحدهای زرهی آن در ارتفاعات اطراف قصرشیرین هستند که مشغول پاکسازی هستیم و یک سری عملیات تقریباً تن به تن برای پاکسازی در قصرشیرین ادامه دارد.
در نفت شهر وضع تثبیت است. در منطقه سومار و شهرک سومار و مناطق مرزی آن و در پاسگاه ژاندارمری انجیره، نیخزر، هلاله و شورشیرین چند روز است که درگیریم (در همان حد مرز). در مهران وضعمان رو به بهبود است و مشغول پاکسازی اماکن مسکونی مهران هستیم. دهلران توسط مردم و پاسداران و گروهی از نظامیان به خوبی دفاع و حفاظت شده است.».
به گزارش سپاه غرب: «دهلران در حال سقوط است نیاز فوری و شدید به نیروی سنگین و پشتیبانی هوایی دارد. همچنین عصر امروز نقاط مهم مهران زیر آتش دشمن قرار گرفت. سایت نزدیک ایلام نیز مورد تهدید قرار گرفته و احتمال تصرف آن می‌رود دهلران در حال سقوط است نیاز فوری و شدید به نیروی سنگین و پشتیبانی هوایی دارد. همچنین عصر امروز نقاط مهم مهران زیر آتش دشمن قرار گرفت. سایت نزدیک ایلام نیز مورد تهدید قرار گرفته و احتمال تصرف آن می‌رود.»
ژاندارمری کرمانشاه اعلام کرد: «دشمن از نفت شهر به طرف سومار گسترش یافته است.»
از سوی دیگر، لشکر ۸۱ زرهی کرمانشاه گزارش داد: «حدود ۵۰۰ نفر از مهاجمین که به گروه‌های مختلف تقسیم شده بودند، به پاسگاه گهواره (شمال اسلامآباد) حمله کردند و پاسگاه مزبور را خلع سلاح و سپاه پاسداران را ساقط نمودند. مهاجمین قصد دارند به این وسیله راه دستیابی عراق را به گردنه پاتاق هموار نمایند.».
گزارش ژاندارمری کرمانشاه حاکی است: «برابر اعلام سپاه پاسداران، مستقر در سر پل ذهاب، برای مقابله با یگان‌های پیاده دشمن که در جلوی قره بلاغ درگیرند احتیاج فوری به حداقل ۲۰۰ نفر پاسدار است …»
خلاصه اطلاعیه‌های ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران
اطلاعیه ۱۳۱
نیروهای مزدور عراق ظرف روز جاری (۱۳ مهر)، به شهرهای تبریز، کرمانشاه، تهران، بندر گناوه، خارک و پیرانشهر حمله هوایی نموده، تلفات و خساراتی به بار آوردند. در این حملات اکثر میگ های تهاجم توسط رزمندگان جمهوری اسلامی ساقط شده‌اند.
اطلاعیه ۱۳۳
در حمله هوایی ساعت ۱۵/۳۵ دو هواپیمای توپولف عراق به مناطق غرب تهران، بین پل کن و جاده کن، ۳ نفر از کارگران شریف به شهادت رسیدند و چند نفر مجروح شدند، امّا به سایر نقاط تهران خسارتی وارد نیامد. یکی از هواپیماهای متجاوز از قسمت بال مورد اصابت قرار گرفت.
اطلاعیه ۱۳۴
در مقابله امروز رزمندگان نیروی هوایی ارتش با حملات هوایی دشمن، از هواپیماهای عراقی ۲ فروند در تبریز، یک فروند در بندر گناوه و یک فروند در خارک سرنگون شد.
اطلاعیه ۱۳۵
در حمله هوایی دو هلیکوپتر عراق در جبهه صالح آباد، ۲ خودروی غیرنظامی و آمبولانس حامل بیماران هدف قرار گرفت. همچنین در ساعت ۱۲ امروز دو فروند میگ عراقی مناطق مسکونی و مردم شهر پل دختر را بمباران کردند که ۴ تن شهید و ۲۱ نفر مجروح شدند و تعدادی خانه ویران شد.
اطلاعیه ۱۳۷
در حملات هوایی امروز عراقی‌ها به پل دختر و امیدیه، ۲ میگ عراقی هدف جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش قرار گرفتند. یک فروند دیگر از میگ های عراقی توسط جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش در منطقه جنوبی خارک سرنگون گردید و به این ترتیب جمع میگ های سرنگون شده عراقی، در روز ۱۳ مهر به ۹ فروند رسید.
اطلاعیه ۱۳۸
نبرد در جبهه‌های مرزی ایران و عراق ادامه دارد:
۱_ در منطقه قصر شیرین و خسروی، با وجود تقویت نیروهای عراقی و حملات شدید آنها، نیروهای مسلح و نیروهای مردمی سرسختانه از مواضع خود دفاع می‌کنند. نیروهای خودی مواضع جدیدی به دست آورده‌اند و نفوذ عراقی‌ها سد شده است. عملیات نامنظم علیه مواضع عراقی گسترش یافته که نتایج مطلوبی داشته است. در منطقه مرزی ایلام مدتی است نفوذ عراقی‌ها سد شده و وضع رو به بهبود است. در منطقه مهران نیز عراقی‌ها پیشرفت محسوسی نداشته‌اند. در منطقه موسیان، فکه و پل کرخه نیروهای خودی موفقیت چشمگیری داشته‌اند. رود کرخه در کنترل نسبی نیروهای خودی است و عراقی‌ها مقداری عقب رانده شده‌اند. منطقه بستان، سوسنگرد و اهواز از وجود مزدوران عراقی پاک شده است. در منطقه کوشک و طلاییه طی ۲۴ ساعت گذشته درگیری ادامه داشته است. روی منطقه آبادان و خرمشهر از داخل عراق آتش توپ و خمپاره اجرا میشود، ولی نیروهای زرهی عراق از اطراف خرمشهر رانده شده‌اند.
۲_ نیروی هوایی بی وقفه اهداف نظامی را که پایگاه‌های هوایی، ایستگاه‌های رادار، ستون‌های نظامی، پادگان‌های نظامی و تأسیسات نفت و تأسیسات صنعت نظامی است، در خاک عراق منهدم می‌کند و تاکنون به مناطق مسکونی و تأسیسات که برای حیات مردم عراق ضروری است، حمله نکرده و نخواهد کرد.
قسمتی از اطلاعیه ۱۷۰
فعالیت‌های نیروی هوایی در روز ۵۹/۷/۱۳:
۱_ بمباران پادگان‌های سروش و زینو و انهدام کامل یک پادگان دیگر
۲_ انهدام تلمبه خانه نفتی عین ضاله و کارخانه پتروشیمی حمام العلیل
۳_ بمباران کارخانه برق سد دربندی خان و سد دوکان و وارد کردن خسارات سنگین بر دشمن
۴_ انهدام ۳ فروند هواپیمای متجاوز عراق
خلاصه بیانیه‌های نظامی عراق
بیانیه ۶۰
دشمن بار دیگر بامداد امروز به فعالیت‌های خصمانه خود علیه واحدهای مقدم و شهرها و تأسیسات اقتصادی کشور ما ادامه داد و نیروهای ما دلیرانه مقابله کردند و خسارات‌های زیر را به آنها وارد کردند: ۱۸ کشته و ۳۹ اسیر، انهدام ۱۳ تانک و نفربر و ۴ خودرو و دو توپ انهدام یک کشتی حامل موشک و غرق ده ناوچه دشمن در شط العرب، انهدام یک پایگاه موشکی، سرنگون ساختن یک جنگنده در بخش شمالی و ۱۱ جنگنده در بخش میانی.
خسارات ما: ۵ کشته، ۱۶ مجروح، انهدام ۴ خودرو و یک توپ حملات هوایی دشمن: حمله به تأسیسات غیرنظامی و اقتصادی مناطق عین ضاله، دوکان، حمام العلیل و استان صلاح الدین حمله به مناطق مسکونی و غیرنظامی حاج عمران، رایات و کرکوک، ضد هوایی ما یک هواپیما را در صلاح الدین سرنگون ساخت.
براثر حملات هوایی دشمن، زیان‌هایی به برخی تأسیسات غیرنظامی وارد شد و برخی خانه‌ها، اتومبیل‌های شخصی و بیمارستان جمهوری در کرکوک آسیب دید و ۱۲ نفر مجروح شدند.
هواپیماهای ما امروز با حمله به اهداف نظامی و تأسیسات صنعتی دشمن خسارت‌های زیر را وارد کردند: بمباران و به آتش کشیدن انبارهای نفتی دهلران، حمله به تجمع ماشین آلات در دزفول، بمباران فرودگاه کرمانشاه و انهدام و آسیب رساندن به ۲۰ هواپیما، بمباران پالایشگاه و انبارهای نفت کرمانشاه، بمباران پالایشگاه تبریز، بمباران فرودگاه مهرآباد و انهدام دو هواپیمای جمبو جت و چند هواپیمای حمل و نقل، بمباران پالایشگاه نفت در جنوب تهران، ضربه زدن مستقیم به فرودگاه شاهرخی.
بازتاب حملات و درگیری‌ها
رادیو آمریکا: روزنامه واشنگتن پست می‌نویسد: در نخستین نبرد مهم در جنگ‌های دوازده روزه ایران و عراق، پاسداران انقلابی ایران که نیروهای خود را تقویت کرده بودند به جنگ‌های بی سابقه‌ای علیه نیروهای عراق دست زده‌اند. این نبردها در خیابان‌های ویران خرمشهر صورت گرفت. پس از ۲۴ ساعت نبرد بی‌امان در بندر اشغال شده خرمشهر، هر دو طرف ادعا کردند به پیروزی دست یافته‌اند در حالی که نشانه‌ها حاکی است که هیچیک از طرفین درگیر نمی‌توانند مدعی پیروزی باشند. به نظر می‌رسد که از شدت وحدت جنگ در جبهه شمالی به میزان فاحشی کاسته شده است. عراقی‌ها قبلاً مدعی پیروزی در جبهه شمالی و تصرف شهر دزفول و اهواز شده بودند.
رادیو لندن: روزنامه تایمز می‌نویسد: تجاوز عراق به ایران در صحراهای اطراف شهر نفت خیز ایران به حالت سکون درآمده است و عراق در هدف خود، مبنی بر تسخیر کامل خوزستان، موفق نشده است همچنین حمله گاز انبری ارتش عراق در فاصله ۱۶۰ کیلومتری، بین مهران و دزفول نیز متوقف شده است.
رادیو اسرائیل: در حالی که عراق روزهای گذشته ادعا کرده بود خرمشهر را به تصرف کامل خود در آورده، امروز سرهنگ رمزی، فرمانده نیروهای عراق در جنوب آن کشور گفت که در خرمشهر هنوز جنگ خانه به خانه ادامه دارد. وی ادعا کرد ناحیه بندری خرمشهر به تصرف ارتش عراق درآمده، ولی در مرکز شهر هنوز نیروهای ایرانی مقاومت می‌کنند عراق روزهای گذشته ادعا کرده بود خرمشهر را به تصرف کامل خود در آورده، امروز سرهنگ رمزی، فرمانده نیروهای عراق در جنوب آن کشور گفت که در خرمشهر هنوز جنگ خانه به خانه ادامه دارد. وی ادعا کرد ناحیه بندری خرمشهر به تصرف ارتش عراق درآمده، ولی در مرکز شهر هنوز نیروهای ایرانی مقاومت می‌کنند. مقاومت عمده در این شهر از جانب جنگ جویان جوان سپاه پاسداران است. ارتش عراق آتش بس یک جانبه را وقتی اعلام کرد که پیشروی اش در خاک ایران عملاً متوقف شده بود.
خبرگزاری آسوشیتدپرس: دولت‌های عربی که در آغاز جنگ عراق علیه ایران در مورد بقای جمهوری اسلامی شک کرده بودند، اکنون در پایان دومین هفته جنگ و توقف پیشرفتهای ظاهری عراق و استراتژی و قضاوت‌های غلط خود، بقای صدام را مورد تردید قرار می‌دهند. به نظر می‌رسد جنگ در یک جبهه ۴۰۰ کیلومتری کشیده شد و تلاش عراق برای تصرف خوزستان متوقف شده است. از لحاظ استراتژی، صدام ظاهر ادعای خود را مبنی بر نابود کردن نیروی هوایی ایران باور کرده بود. در حالی که فانتوم های اف ۱۴ ایران روزانه با ۱۵۰ پرواز به اهداف داخل عراق حمله می‌کنند.
واشنگتن پست: فرماندهان عالی رتبه عراقی که رهبری هجوم به خرمشهرر ا به عهده دارند و در فاصله چند مایلی ساحلی چپ رودخانه در یک موضع زمینی مستقر شده‌اند، در عین عصبانیت از قاطعیت و سرسختی مدافعان ایرانی که دست به مقاومت شدیدی زده‌اند، صحبت می‌کنند. آنان می‌گویند نیروی هوایی ایران نقش بسیار مؤثری علیه آنها ایفا کرده است و تصمیم پاسداران انقلاب به ادامه جنگ تا سرحد مرگ، عامل بازدارنده مهمی بوده است. دست زدن صدام به جنگ علیه ایران یک قمار خطرناک بود. وی با توجه به تصفیه‌های مداوم نیروهای مسلح ایران که آن را از کار انداخته مطمئن بود پیروزی سریع و آسانی به دست خواهد آورد، ولی ۱۳ روز بعد از آغاز جنگ هنوز عراق برای تسخیر بندر خرمشهر می جنگد.
تایمز مالی (چاپ انگلیس): هم اکنون صدای انفجارهایی که شهر بصره شنیده میشود که ناشی از حملات توپخانه دوربرد ایران است. عراقی‌ها همچنین مجبور به تخلیه سکنه قصبه سیبه در خاک عراق شده‌اند. اینک نوبت عراقی هاست که ضدحمله ایران را که با عملیات مؤثر توپخانه، سریع شروع شده، تحمل نمایند. اگر این اوضاع به نتیجه منطقی اش منجر شود، این خرمشهر نیست که زیر رگبار گلوله عراق خواهد بود، بلکه بصره است که زیر بمباران توپخانه ایران قرار خواهد گرفت.
رادیو لندن: امروز در تهران ۴ بار آژیر کشیده شد. در یکی از این حملات یک هواپیمای عراقی سرنگون شده است.
جمهوری اسلامی (اوضاع داخلی، مواضع و..)
رئیس جمهور (بنی صدر):
وقتی جنگ درگرفت، معلوم شد که یک دولت در دنیا نیست که این جنگ را محکوم کند و مستضعفان ه م از جایی صدایشان برنخاست و این همه به این دلیل نیست که مستضعفان دنیا بی‌بخار شده‌اند و همه دولت‌های دنیا مستکبر هستند، این نشانه آن است که ما یک کارهایی کرده‌ایم و یک جلوهای از انقلاب به دنیای خارج نشان داده‌ایم که نتیجه اش این انزواست و آن کارهاست که نباید بشود.
نخست وزیر (رجایی): چهار هواپیمای آواکس در عربستان که بسیار هم پیشرفته هستند، اعلام خطری برای کشور ماست. ما حضور آنها را دلیلی دیگر بر شرکت آمریکا در این جنگ اعلام می‌کنیم.
اطلاعیه نخست وزیری: دولت جمهوری اسلامی ایران لازم می‌داند نسبت به اقدام آمریکا مبنی بر انتقال هواپیماهای آواکس به عربستان سعودی این نکات را متذکر شود:
۱_ دولت جمهوری اسلامی ایران این اقدام را که موجب تشدید رقابت تسلیحاتی قدرت‌های خارجه در این منطقه میشود، قویاً محکوم می‌کند.
۲_ این اقدام ادامه موضع گیری خصمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران است.
۳_ حفظ امنیت خلیج فارس تنها حق کشورهای منطقه بدون دخالت خارجی است.
۴_ دولت جمهوری اسلامی ایران هرگونه بهره برداری از هواپیماهای مذکور را در تجاوزات رژیم بعثی عراق علیه ایران، عملی خصمانه علیه خود تلقی می‌نماید.
عراق (اوضاع داخلی، مواضع و…)
وزیر دفاع عراق: عراق متقاعد شده که هفته گذشته هواپیمای اسرائیلی در حمله به یک مرکز تحقیقات اتمی در حومه بغداد شرکت داشتند. وی آمریکا را متهم کرد که جانب ایران را گرفته و لوازم یدکی و مهمات در اختیار آن کشور قرار می‌دهد.
مواضع و اقدامات کشورها
کارتر: آمریکا می‌تواند از متحدان غربی خود و روابط دوستانه آنها با ممالک اسلامی استفاده کرده، شدت درگیری را کاهش دهد. دنیا می‌تواند از نفت ایران یا عراق صرف نظر کند، ولی از نفت دیگر ممالک خلیج فارس نمی‌تواند چشم بپوشد، و در حالی که روزانه میلیونها بشکه نفت از تنگه هرمز می‌گذرد، آمریکا هر کاری جهت باز نگه داشتن آن انجام می‌دهد.
وزیر دفاع آمریکا: ایالات متحده قصد ندارد افراد بیشتر یا تجهیزات اضافی به عربستان سعودی برای اداره شبکه راداره ای ارسالی اعزام کند. با تمام کشورهای منطقه تماس گرفتیم و ضرورت عد م گسترش درگیری را تاکید کردیم، زیرا گسترش درگیری بر اوضاع عمومی منطقه اثر خواهد گذاشت.
برژنف در دیدار با رئیس جمهور هند: کسانی که پیوستگی نیروهای ضد امپریالیستی در خاور نزدیک باب طبع آنها نیست و آنهایی که می‌خواهند منابع نفت خاور نزدیک و میانه را کنترل کنند و آرزو دارند ایران دوباره پایگاه نظامی و پاسگاه ژاندارمری امپریالیسم شود، تلاش دارند از اختلافات ایران و عراق سو استفاده کنند.
روزنامه البعث، ارگان حزب حاکم سوریه: نیروهای ارتش کویت، شیخ نشین های عربی متحده، بحرین، قطر و عربستان سعودی به حال آماده باش درآمده‌اند و حفاظت از چاه‌های نفت این کشورها تقویت شده است.
روزنامه گاردین: شاه حسین پنج هزار نیروی اردنی به عراق فرستاده است تا امور امنیت داخلی این کشور را به عهده گیرند. با این جایگزینی، سربازان عراق با فراغت در جنگ علیه ایران شرکت می‌کنند.
وزیر خارجه مراکش در مجمع عمومی سازمان ملل: منازعه عراق و ایران به خاطر زیر پا گذاشتن حقوق تاریخی عراق توسط ایران است. چنانچه ایران با درخواست آتش بس شورای امنیت موافقت نکند، عواقب وخیمی برای صلح بین المللی خواهد داشت.
نخست وزیر تونس از مجمع عمومی سازمان ملل متحد خواست پشتیبانی کامل خود را از تلاش هائی که ضیاءالحق برای میانجیگری بین عراق و ایران مبذول می‌دارد، اظهار نماید.
نخست وزیر اسرائیل: صدام در مورد قدرت ارتش ایران دچار اشتباه شد. او به یک حمله برق آسا فکر می‌کرد، در حالی که اصلاً چنین امکانی وجود نداشت. نیروهای عراقی در ایران با شکست روبرو شده‌اند و نیروی هوایی ایران ثابت کرد که قوی‌تر از آن است که حتی غرب تصور می‌کرد. اسرائیل از بروز جنگ بین دو کشوری که از ما تنفر دارند، خوشحال نیست. عراقی‌ها مهاجم محسوب می‌شوند، زیرا آنها آغازگر جنگ بوده‌اند و اکنون با شکستی بزرگ مواجه شده‌اند.
رئیس جمهوری زامبیا طی تلگرافی به صدام حمایت کامل دولت و ملت خود را از عراق در جنگ با ایران اعلام داشتند.
جنگ خلیج فارس که بیش از ۱۲ روز از آن می‌گذرد، جمهوری اسلامی ایران را به جای آنکه تضعیف کند. تحکیم بخشیده است. خمینی این جنگ را به یک جهاد مقدس تبدیل کرده است و به نظر می‌رسد ایرانیان مجاهدینی شده‌اند که با ایمان علیه دشمنی کافر متحدند. این صدام است که از صلح و آتش بس صحبت می‌کند نه مقامات ایران. ایران برای جنگ ثابت قدم مانده است و این به حساب مردمی است که خود را رزمندگان جهاد یا جنگ مقدس می‌دانند که مصالحه در آن گناه محسوب میشود تحلیل هاو تفسیرها
نشریه فرانکفورتر الگمانیه: عراق می‌خواهد بر خلیج فارس حاکم شود. عراق تصور می‌کرد ارتش ایران در اثر بروز انقلاب از هم پاشیده شده و اکنون بهترین موقع است که با یک حمله برق آسا رژیم ایران را سرنگون سازد و خود را قائم مقام استراتژی منطقه اعلام کند.
خبرگزاری یونایتدپرس: جنگ خلیج فارس که بیش از ۱۲ روز از آن می‌گذرد، جمهوری اسلامی ایران را به جای آنکه تضعیف کند. تحکیم بخشیده است. خمینی این جنگ را به یک جهاد مقدس تبدیل کرده است و به نظر می‌رسد ایرانیان مجاهدینی شده‌اند که با ایمان علیه دشمنی کافر متحدند. این صدام است که از صلح و آتش بس صحبت می‌کند نه مقامات ایران. ایران برای جنگ ثابت قدم مانده است و این به حساب مردمی است که خود را رزمندگان جهاد یا جنگ مقدس می‌دانند که مصالحه در آن گناه محسوب میشود.
رادیو آمریکا: مقامات نظامی عراق که خسته می‌نمایند و اعتماد خود را از دست داده‌اند، اکنون از کار آیی نیروی هوایی ایران و تصمیم قاطع ارتش و پاسداران انقلاب سخن می‌گویند که مصمم هستند تا پای جان بجنگند و تسلیم نشوند.
رادیو اسرائیل: روزنامه آبزرور می‌نویسد: به نظر می‌رسد کارتر در اعزام ناوگان مشترک اروپایی و آمریکایی برای باز نگه داشتن تنگه هرمز دستخوش تردید شده است، زیرا چنین اقدامی شوروی را از ادامه سیاست بی طرف نسبت به اوضاع خلیج فارس بر کنار داشته، باعث خواهد شد دو ابر قدرت رو در روی یکدیگر قرار گیرند.
رادیو باکو: آمریکا از تلاش برای وارد کردن اعضای ناتو در جنگ ایران و عراق دست بر نمی‌دارد و منظورش آن است که به مداخله خود جنبه بین المللی بدهد. برای رسیدن به این هدف شایع می‌کند که تنگه هرمز در معرض خطر است و برای تأمین کشتیرانی آزاد باید یک ناوگان بین المللی تشکیل گردد. حال آنکه همه می‌دانند در حال حاضر عبور کشتی‌ها را چیزی تهدید نمی‌کند. ایجاد ناوگان بین المللی برای خطری که اصلاً وجود ندارد، عمل خطرناکی است که باید از آن پرهیز کرد.
ادامه دارد…
