رامین نوربخش کارشناس انرژی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه ترکمنستان باید از طریق خط لوله ایران به عراق گاز خود را صادر کند گفت: واردات گاز عراق از ترکمنستان به معنای آن است که قرار است این میزان گاز از طریق خطوط لوله گاز ایران به عراق صادر شود و قرار نیست عراق گاز ترکمنستان را با خط لوله جدا گانه‌ای وارد کند.
وی ادامه داد: ترکمنستان از شمال کشور با زیر ساخت‌هایی که دارد گاز را به ایران می‌دهد و ایران با خطوط لوله موجود و یا احداث خطوط لوله جدید گاز را از ترکمنستان دریافت و به عراق منتقل کند.
این کارشناس انرژی ادامه داد: سوآپ گاز سایر کشورها بازاریابی برای کشور صادرکننده است و امتیازی برای کشور صادر کننده به شمار می‌آید. به همین دلیل اگر به چنین قراردادی وارد می‌شویم باید به صورت ترکیبی باشد؛ یعنی اگر قرار است ترکمنستان ۱۰ میلیارد مترمکعب سوآپ کند باید به گونه‌ای باشد که ۱۰ میلیارد مترمکعب فروش به ما داشته باشد و راهبرد ایران باید خرید و فروش گاز را در نظر بگیرد؛ نه آنکه تنها سوآپ گاز انجام دهد.
به گفته این کارشناس انرژی اختصاص بخشی از واردات به سوآپ، قراردادها را برای کشور مقابل جذاب می‌کند و صرفاً سوآپ برای ایران مطلوبیت ندارد.
نوربخش اضافه کرد: عقد این قرارداد مطلوب است اما باید در نظر گرفت که در ازای امتیازی که می‌دهیم امتیازی نیز دریافت کنیم یا خیر؛ زیرا زمانی که سوآپ اتفاق می‌افتد وابستگی به کشور صادر کننده مزیت دارد و اهمیت آن برای ایران از آن جهت است که علاوه بر مباحث امنیتی حق ترانزیتی دریافت می‌کند و فشار گاز هم کمی افزایش پیدا می‌کند.
این کارشناس انرژی در ادامه خاطر نشان کرد: علاوه بر ترکمنستان باید چنین رویکردی را برای روسیه نیز داشته باشیم اگر روسیه عزم سوآپ گاز دارد باید در کنار آن قرار دادهای خرید هم وجود داشته باشد که مقداری از آن در اختیار خودمان باشد و همه آن را به سوآپ اختصاص ندهیم.
وی ادامه داد: این مصداق برای روسیه هم وجود دارد که در صورت سوآپ برای پاکستان و هند نیز بخشی از گاز را خودمان خریداری کرده و واردات گاز داشته باشیم که اختیار آن دست خودمان باشد. زیرا این موضوع از لحاظ سیاسی و امنیتی آورده بیشتری داشته و هم به لحاظ خرید و فروش می‌توان سود بیشتری به دست آورد.
وی در خاتمه یاد آور شد: قراداد سوآپ گاز ترکمنستان به عراق در مجموع مثبت است و ما را متضرر نمی‌کند اما با چنین امتیازی به طرف مقابل باید امتیازی در ازای آن دریافت کنیم به عبارتی ما به ازای سوآپ گاز باید واردات هم داشته باشیم زیرا سوآپ اختیارش دست ما نیست که هر زمان خواستیم صادرات داشته یا نداشته باشیم.
