به گزارش خبرگزاری مهر، ششمین و آخرین روز نخستین اجلاس منطقه‌ای رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی در کشورهای همسایه با حضور حجت الاسلم عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، وحید حدادی اصل قائم مقام وزیر و رئیس مرکز همکاری‌های علمی بین‌المللی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مهدی فیاضی مدیرعامل مؤسسه فرهنگی بین المللی الهدی امروز پنجشنبه ۲۰ مهر در سازمان ارتباطات و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
نخستین اجلاس منطقه‌ای رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کشورهای همسایه، از شنبه ۱۵ مهر، توسط سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان قرارگاه اقتدار فرهنگی جمهوری اسلامی ایران آغاز به کار کرده است و امروز پنج شنبه ۲۰ مهر به کار خود پایان داد.
در ابتدای اختتامیه این اجلاس حجت الاسلام خسرو پناه گفت: باید به فرهنگ نگاه حکمی و حکمرانی داشته باشیم تا بتوانیم در این عرصه موفق باشیم. علم نافع و کارآمد، مبتنی بر خرد ناب، که بر اساس عقل عملی و عقل معاش تحقق می‌یابد. کاربست خرد ناب، عبارت است از حکمت؛ ما معتقدیم هر چه فرهنگ را حکومتی کنیم از حکمرانی دورش خواهیم کرد و در نتیجه، در ترویج فرهنگی ایرانی، اسلامی و انقلابی موفق نخواهیم بود. برای تحقق فرهنگ لازم است که از مشارکت حداکثری مردم باید بهره ببریم. اما طی سال‌های، برعکس این موضوع، در دستگاه‌ها و سازمان‌ها رخ داده و ما تا توانسته ایم، بر تعداد و وسعت آنها اضافه کرده ایم و بودجه‌ای که برای آنها گرفته ایم صرف حقوق کارکنانش کرده ایم، در چنین شرایطی، فرصت و اعتباری برای انجام کار باقی نمی‌ماند. اما در واقع، کار حکمرانی این است که در دولت یا حاکمیت، کسی بنشیند و در انجام امور تسهیل گری کند.
وی ادامه داد: در حوزه فرهنگ، اگر پیوند حکمت و حکمرانی باشد و مجموعه‌های کوچک‌تر و چابک تر باشد، به نتیجه خواهیم رسید. در جاهای مختلف دنیا، مجموعه‌هایی غیر دولتی در حال فعالیت فرهنگی و معرفتی هستند که نیاز به حمایت و راهبری ما دارند. بنابراین باید در این زمینه، جدی تر و چابک تر رفتار کنیم. هر چه مجموعه‌های فرهنگی مان را دولتی و حکومتی و گسترده‌تر کنیم، ناموفق‌تر خواهیم بود، عقلای دنیا به این نتیجه رسیده اند که موفق ترین راه این است که مشارکت حداکثری مردم را داشته باشیم. در مبانی با غربی‌ها اختلاف داریم اما در تکنیک‌ها می‌توانیم مشارکت داشته باشیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: فرهنگ مجموعه شبکه ای از دانش، بینش، نگرش، گرایش، منش و کنش یک جامعه است. بر اساس این تعریف، هویت فرهنگی را نیز می‌توان، شبکه در هم تنیده شش ساحت مذکور در جامعه که دارای هویت ایرانی اسلامی غربی پیدا کرده است، تعریف کرد. در نتیجه، هویت فرهنگی مطلوب، هویت اسلامی، ایرانی، انقلابی است.
وی گفت: نسبت به استکبار غرب، غرب ستیزیم اما نکته‌های مثبت آن را می‌پذیریم، بنابراین از علم با حفظ مبانی خود نباید عقب بیفتیم. سه محور خدا گرایی و انسان برای خدا، عقل و وحی گرایی و دنیا برای آخرت بنیان‌های حکمت فرهنگ اسلامی است. تمدن اسلامی ما نقش مهمی در پیدایش برخی بسترهای دوره مدرن جهان داشته است. بنابراین برای رسیدن به حکمرانی فرهنگ اسلامی باید تفاوت‌های بنیادین فرهنگ مدرن و فرهنگ اسلامی را تبیین، سند فرهنگ بین الملل را تدوین، فرهنگ اسلامی را مقررات گذاری، آئین نامه نگاری، ساختارسازی، گفتمان سازی، راهبری، نظارت، ارزیابی و اصلاح کرد. همچنین از ظرفیت‌های حلقه‌های میانی جهانی نیز استفاده شود.
حجت الاسلام خسروپناه ادامه داد: رایزنان فرهنگی با اندیشمندان آمریکایی و اروپایی برای تبیین مبانی فرهنگ ایرانی و اسلامی، به مباحثه بپردازند. رایزنان ما به دنبال شناسایی تفاوت‌ها و اشتراکات بنیان‌های فرهنگی مان با کشورهای دیگر باشند. باید ترجمه کنیم و بنویسیم و منتشر کنیم. نباید بگذاریم ما را متهم به قرون وسطایی کنند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نیروی فکور تربیت کرده و توانسته است ظرفیت عظیمی در عرصه فرهنگ بین الملل به وجود آورد. بنابراین نیاز است که با محوریت و توسط این سازمان، سیاست گذاری اجرایی دیپلماسی فرهنگی انجام شود. صدها مرکز مستقل و خودجوش در حوزه ایجاد تمدن سازی اسلامی فعالیت می‌کنند، ما ساختارهای دولتی را افزون و تکثیر می‌کنیم، این در حالی است که لازم است این مراکز را راهبری کنیم. در واقع، به تفاوت حکومت داری و حکمرانی توجه نکرده ایم و همچنان همان مسیر را توسعه می‌دهیم. عده‌ای به دنبال دکان داری هستند و در مواجهه با چابک سازی، نگران تعطیلی دکان خود هستند. باید ظرفیت‌های انسانی را در حوزه فرهنگ بین الملل فعال‌تر کنیم، بر این اساس، لازم است تا سند حاکمیتی فرهنگ بین الملل توسط سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نوشته و راهبری شود.
حدادی اصل یکی دیگر از سخنرانان این اختتامیه گفت: وزارت علوم در حوزه بین الملل ۵ مأموریت اصلی دارد که تحقق این مأموریت‌ها نیازمند تعامل و همکاری این وزارتخانه و رایزنی‌های فرهنگی ما در خارج از کشور است. گسترش زبان فارسی یکی از این مأموریت هاست که رهبر معظم انقلاب هم چقدر مصر هستند و اصرار دارند و بیت رهبری نیز پیگیری می‌کند.
وی ادامه داد: سازمان‌های موازی مانند بنیاد سعدی هم داریم که در این زمینه فعالیت دارند اما در آنچه منتج به مدرک و مباحث دانشگاهی می‌شود ما مسئول هستیم و باید پاسخگو باشیم و به کمک شما رایزنان نیاز داریم. گسترش زبان فارسی از نکات مهم است. کرسی‌های زبان فارسی و اتاق‌های فارسی را نیز می‌شود دایر کرد. در عمان هم صحبت کردیم دانشگاه صنعتی شریف شعبه دایر کند و خودشان هم اعلام آمادگی کردند دفتر گسترش زبان فارسی در آنجا دایر کنیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: بحث ایرانشناسی هم به عنوان دیگر مأموریت اصلی وزارت علوم در حوزه بین الملل مهم است. به عنوان متولی شناساندن فرهنگ ایران در جهان بخشی از این وظیفه به عهده شماست و ما هم کمک می‌کنیم جلو برود. اسلام شناسی هم از وظایف ما است اما مغفول واقع شده است؛ اسلام شناسی نیاز عمیق به کار کردن دارد و در وزارت علوم در این زمینه و در حوزه بین الملل کوتاهی شده و این کوتاهی به ما بر می‌گردد.
وی گفت: دانشگاه‌های عراق مدعی هستند سطح علمی دانشگاه‌های عراق بالاست و قبول ندارند بخشی از دانشگاه‌های خصوصی ایران سطح دانشگاه‌های آنها را پایین بیاورد و اذعان دارند که سطح علمی دانشگاهی ما را لازم دارند. در تبادل دانشجو مسیر عوض شده است؛ پیش تر دانشجو به خارج از کشور اعزام می‌کردیم چرا که سطح آنها بالا بود اما امروز سطح علمی ما بالاست لذا آماده پذیرش دانشجویان خارجی هستیم و در صورت لزوم بورس هم می‌کنیم. خیلی از مسؤولان کشورهای همسایه دانشجویان دانشگاه‌های ما بودند و امروز طرفدار نظام شده اند. اگر ضرورت دارد فردی هم بورس شود حاضریم کمک کنیم. ایران در ۷۰ سازمان بین المللی از جمله یونسکو به عضویت در آمده است. این عضویت‌ها به نفع نظام است و رایزنی‌های فرهنگی در این زمینه باید به ما کمک کنند. از وزیر خواستیم رایزنان فرهنگی را رایزن علمی ما هم بکنند. هر جا که لازم می‌دانید و می‌توانید به ما کمک کنید.
حدادی اصل افزود: در واردات فناوری اگر احساس کنید فناوری بالایی است به ما اطلاع دهید تا شروع به واردات کنیم. برخی از کشورهایی که با آنها صحبت کردیم در زمینه تکنو پارک‌ها اصلاً اطلاعی ندارند. در حالی که ما در زمینه پارک‌های فناری خیلی پیشرفت کردیم. در این زمینه در کشور شرکت‌های زیادی فعال هستند و صادرات دارند و آمادگی ایجاد نمایندگی تکنو پارک‌ها در خارج از کشور را داریم.
در پایان اختتامیه نخستین اجلاس منطقه‌ای رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی در کشورهای همسایه فیاضی گفت: ما در مؤسسه فرهنگی بین المللی الهدی به دنبال ایجاد شبکه شناخته شده و معتبر صادرات محصولات و خدمات فرهنگی ایرانی اسلامی در کشورهای همسایه هستیم. از سوی دیگر، در بین قدرت‌های نوظهور همچون بریکس و شانگهای، تلاش خواهیم کرد که این شبکه را ایجاد کنیم.
وی ادامه داد: در راستای دیپلماسی فرهنگی تراز چله دوم انقلاب اسلامی، برنامه‌ای برای تحول این مؤسسه تدوین شده است که در حوزه نشریات، ۳۴ شماره در یک و نیم سال اخیر تولید و منتشر شده است. از آن میان می‌توان به نشریاتی همچون محجوبه، ایران نوین، چشم انداز جهان اسلامی، اکوا و الوحده اشاره کرد که به زبان‌های مختلفی منتشر شده اند. ما با تمام توان، باید در صحنه‌های فرهنگی حضور داشته باشیم و برجستگی‌های فرهنگ ایران اسلامی را به جهانیان ارائه کنیم. تولید محصولات رسانه‌ای حرفه‌ای با عنوان معرفی ظرفیت فرهنگ ایران، تغییر رویکرد به صادرات کالا و خدمات و توجه به محصولات دانش بنیان و صنایع خلاق و غنی سازی نشریات با بهره مندی از شبکه انسانی تراز و نامدار و توسعه به زبان کشورهای همسایه، از جمله اصلی ترین برنامه‌های ما برای تحول در سازمان و حضوری اثرگذار در عرصه‌های فرهنگی بین الملل است.
مدیرعامل مؤسسه فرهنگی بین المللی الهدی افزود: هم افزایی در تولید، تأمین و غنی سازی محصولات فرهنگی یکی از کارهای مهمی است که رایزنان فرهنگی کشورمان می‌توانند انجام دهند و انتظار می‌رود که رایزنان فرهنگی در این بخش‌ها همکاری و هم افزایی مؤثری با مؤسسه الهدی داشته باشند. همچنین لازم است در اقتصاد فرهنگ، رایزنان فرهنگی هم افزایی داشته باشند.
وی گفت: تأمین مالی، تولید کتاب و ناشر، صادرات فرهنگی و اقتصاد فرهنگ اقدام در زمینه فروش محصولات و خدمات فرهنگی ایرانی، ارائه مقالات تراز معرفی محتوای تولید شده تراز توس نخبگان بومی و بین المللی، از جمله انتظاراتی است که از نمایندگان و فعالان عرصه دیپلماسی فرهنگی داریم و امیدواریم با انجام این اقدامات و برآورده کردن انتظارات، بتوانیم در اعتلای فرهنگ کشورمان و شناساندن هر چه بهتر آن به جهانیان، موفق باشیم.
ابزارک تصویر
