خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: احمد فرهادی مدیرکل کتابخانه های عمومی استان چهارمحال و بختیاری یادداشتی با عنوان «عمومی سازی فرهنگ کسب و کارهای کوچک در بستر کتابخانه های عمومی» نوشته که برای انتشار در اختیار خبرگزاری مهر قرار گرفته است. در اینیادداشت به پیوند کتابخانههای عمومی با مسائل کلان جامعه امروز ایران، توانمندسازی داخلی و ایجاد اشتغال پرداخته شده است.
مشروح متن این یادداشت را در ادامه میخوانید:
به کتابخانه عمومی هم میتوان به عنوان یک «فضا و قالب خام» نگاه کرد و هم میتوان به آن به مثابه یک «ایده» نگریست. این موقعیت دوگانه، قابلیت کارکردی کتابخانه عمومی را تا حد قابلتوجهی ارتقا میبخشد. بر همین اساس، برای تعریف و اجرای هر رویداد و طرحی در کتابخانه میتوان از یک سو به دسترسی و فراگیری عمومی فضای کتابخانه نظر داشت و از سوی دیگر میتوان به نقش آن در تأثیرگذاری و ایجاد جریانهای عمومی و ضریبدادن به ضرورتهای اجتماعی و حکمرانی ملی توجه کرد.
میدانیم که «فرهنگ عمومی»، شبکهای درهم تنیده، قدرتمند و مؤثر از دانشها، گرایشها و منشهای عمومی در جامعه است که در عین ابهام و نامرئیبودن، وجود و حضورش در جامعه احساس میشود و با قدرت خویش در سرتاسر زندگی، ما را تابع خود میکند. به همین دلیل است که ابزارها و نرمافزارهایی مانند کتابخانههای عمومی، که بتوانند در تعیّن و جهتدهی به این جریان پرقدرت نقشآفرینی کنند، از اهمیت و حساسیت برخوردار میشوند. این امکان کمنظیر، به خودی خود، وظایف اجتماعی مهمی را برای مدیران و کتابداران تصویر میکند و میطلبد که متولیان این مجموعهها، با وقوف به این ظرفیت، نقش خود را بهدرستی شناسایی و ایفا کنند.
با نظر به این جایگاه است که میتوان نقطه پیوند کتابخانههای عمومی با کلانمسئله جامعه امروز ایران، توانمندسازی داخلی و ایجاد اشتغال، را بهتر درک کرد. طبق شاکله بیان شده، حضور و فعالیت کارآفرینانِ کسبوکار های کوچک در دل کتابخانههای عمومی، ضمن ایجاد شبکههای آموزش، تولید و بهنمایشگذاشتنِ «فرایند به ثمر رسیدن ایده به محصول»، همچنین میتواند، با الهام از مراکز رشد (Incubators) و شتابدهندهها (Accelerators)، آنها را به گستردهترین شبکه آموزش و ارائه خدمت به کسبوکارهای کوچک و محلی بدل کند. از جنبهای دیگر و چه بسا مهمتر حضور فضای کسبوکار در کتابخانه عمومی، از راه جلب توجه مردم و بالا بردن شأن اجتماعی کارآفرینان در هر نقطه از کشور، شروع یک حرکت و تغییر در افکار عمومی خواهد بود. بر این اساس و بنا شرایط روز کشور، میتوانیم و باید با بهکارگیری کمترین زمان و سرمایه، برای خلق یک محصول و افزایش بازدهی جمعی تلاش کنیم.
کتابخانههای عمومی هنگامی میتوانند در این مسیر موفق باشند که تغییری در ذهنها و نگاهها به وجود آورند. آنگاه است که، خود به خود، تغییر در رفتار عمومی نیز حاصل میشود؛ بنابراین، اگرچه ایجاد نمایشگاه و کارگاه آموزشی در کتابخانه، خدمتی اصیل به بخش مهمی از جامعه¬ کارآفرین است، اما مهمتر آن است که جرقههایی را در ذهن جامعه روشن کرد و با ایجاد حساسیت، ارزش را در استفاده از زمانهایی دانست که بدون برنامه یا هدف خاصی سپری میشوند و نه تنها بازدهی و آورده خاصی ندارند، بلکه برای گذراندان آن، حتی باید هزینههای دیگری را نیز پرداخت.
اگر این نگاه ایجاد شود و فرهنگ عمومی به سمت توانمندسازی فردی و جمعی حرکت کند، بسیاری از ناهنجاری اجتماعی جای خود را به تلاش برای توسعه فردی و ارتقای جمعی میدهند. اگر کتابخانههای عمومی بتوانند عامل گوشهای از این تغییر باشند، هم خدمتی پُربَها به جامعه ارائه دادهاند و هم جایگاه و ارزش خود را در میان مجموعههای اجتماعی تقویت و تثبیت کردهاند.